Kuzey Avrupa'nın refah düzeyi yüksek olan ülkelerinden biri olan Finlandiya, güçlü ekonomisi, yüksek teknolojiye dayalı sanayisi ve sürdürülebilirlik odaklı stratejileri ile küresel arenada dikkat çekiyor. Özellikle Ar-Ge yatırımları ve yeşil enerjiye yaptığı büyük yatırımlarla öne çıkan Finlandiya, inovasyon ve dijitalleşme konularında Avrupa'nın lider ülkeleri arasında yer alıyor. Milli gelirine oranla en yüksek Ar-Ge harcaması yapan ülkelerden biri olan Finlandiya (GSYH'sinin yaklaşık yüzde 3,2'sini), bilgi teknolojileri, telekomünikasyon ve oyun sektörlerinde dünya çapında adından söz ettiren bir oyuncu olarak öne çıkıyor.
Teknoloji ve inovasyon alanında uzun yıllardır lider konumunu sürdüren Finlandiya, Nokia gibi dev markalarla teknoloji dünyasında kendine sağlam bir yer edindi. Günümüzde Supercell gibi oyun sektörünün önde gelen start-up'larıyla da dikkat çekiyor. Ülkenin dijitalleşme ve yapay zeka alanındaki liderliği, girişimcilik ekosistemine yaptığı yatırımlarla da kendini gösteriyor. Özellikle Helsinki'de düzenlenen Slush gibi etkinlikler, Finlandiya'yı dünyanın önemli girişimcilik merkezlerinden biri haline getiriyor.
Son yıllarda dalgalı bir performans sergileyen Finlandiya ekonomisi, 2021'in üçüncü çeyreğinde yüzde 1,1 oranında güçlü bir büyüme kaydederken, 2022'nin ilk yarısında yavaşlamaya başladı. İlk çeyrekte ise yüzde 0,9 büyüme gözlenirken, ikinci çeyrekte bu oran yüzde 0,4'e geriledi. Ancak yılın ikinci yarısında ekonomik daralmalar başladı ve üçüncü ile dördüncü çeyreklerde yüzde 0,2'lik küçülmeler yaşandı. Bu olumsuz eğilim 2023'te derinleşerek devam etti. Yılın ilk çeyreğinde Finlandiya ekonomisi yüzde 1 oranında küçülürken, üçüncü çeyrekte bu daralma yüzde 1,2'ye kadar ulaştı. Ancak 2024'ün ilk iki çeyreğinde toparlanma sinyalleri belirmeye başladı ve her iki çeyrekte de yüzde 0,3 oranında büyüme kaydedildi. Ekonominin durgunluktan çıkma çabaları sürerken, küresel ekonomik belirsizlikler ve iç piyasadaki zayıflıkların etkisi hala hissediliyor.
2023 yılı itibarıyla Finlandiya'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYH) 300 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ancak, aynı yıl içinde ekonomi yüzde 1 oranında daralma yaşadı. Yüksek enflasyon ve artan faiz oranları, tüketim ve yatırımları olumsuz etkilerken, düşen dış talep de büyüme üzerindeki baskıyı artırdı. Kişi başına düşen GSYH ise yaklaşık 50 bin dolar seviyesinde seyrediyor. Ülkede refah düzeyi hâlâ yüksek olsa da son yıllarda görülen daralmalar bu göstergede bir durgunluğa işaret ediyor.
İşsizlik oranı da aynı 2023'te yüzde 7,2'ye yükseldi. Finlandiya'da yaşlanan nüfus ve azalan iş gücü arzı, iş gücü piyasasındaki daralmanın en önemli sebepleri arasında yer alıyor. 2024 yılında işsizlik oranının yüzde 7,4'e çıkması beklenirken, 2025'te ekonominin toparlanmasıyla birlikte bu oranın yüzde 7,2'ye düşeceği tahmin ediliyor.
Finlandiya'nın son 20 yıldaki ticaret dengesi, ihracat ve ithalat arasındaki farklılıklarla dalgalı bir seyir izledi. 2003 yılında 52 milyar 509 milyon 303 bin dolar ihracat gerçekleştiren ülke, 2023 yılında bu rakamı 82 milyar 441 milyon 689 bin dolara çıkardı. Ancak aynı dönemde ithalat da önemli ölçüde artarak 2003 yılında 41 milyar 593 milyon 248 bin dolardan, 82 milyar 725 milyon 390 bin dolara ulaştı. Bu artış, Finlandiya'nın dış ticaret açığının da genişlemesine neden oldu. 2010 yılına kadar ticaret fazlası veren ülke, bu tarihten sonra dış ticaret açığı vermeye başladı. Özellikle 2022 yılında 11 milyar 146 milyon 213 bin dolar dış ticaret açığı veren Finlandiya, 2023'te bu açığı önemli ölçüde azaltarak 283 milyon 701 bin dolara çekti.
Finlandiya'nın sanayiye dayalı ekonomisi, dış ticaret verileriyle kendini gösteriyor. Son 12 yıldır ticaret dengesinde ithalat fazlası veren Finlandiya'nın en önemli ihraç kalemleri arasında makineler, nükleer reaktörler, elektronik ekipmanlar ve orman ürünleri bulunuyor. Makine, nükleer reaktörler ve kazanlar, ülkenin en büyük ihracat kalemleri arasında yer alırken, bu sektörler toplam ihracatın yüzde 12'sini oluşturdu. Ayrıca mineral yakıtlar ve elektronik ekipmanlar da ihracatta öne çıkan diğer kalemler oldu. Özellikle kağıt ve ahşap ürünleri gibi orman endüstrisine dayalı ürünler, Finlandiya'nın doğal kaynaklarını etkin bir şekilde değerlendirdiğini gösteriyor.
2022 yılı ithalat verilerine göre ise Finlandiya, en fazla mineral yakıtlar, yağlar ve damıtma ürünleri ithal etti. 19,3 milyar dolarlık ithalatla enerji ürünleri, toplam ithalatın yüzde 20'sini oluşturdu. Ayrıca ülkenin teknoloji ve sanayi ihtiyaçlarını karşılamak için makineler ve elektronik ekipmanlar da ithalat kalemleri arasında önemli bir yer tutuyor. Makineler ve nükleer reaktörlerde 11,4 milyar dolarlık ithalat yapılırken, elektrikli ve elektronik ekipmanlar kaleminde 9,6 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Finlandiya'nın sanayisini besleyen demir, çelik, plastik ve optik cihazlar gibi ürünler de ithalat listesinde öne çıkıyor. Bu durum, Finlandiya'nın sanayiye dayalı ithalatında çeşitliliği koruduğunu gösteriyor.
Finlandiya'nın ticaret ortakları arasında Almanya ve İsveç başı çekiyor. Almanya'ya 9,9 milyar dolar değerinde mal ihraç eden Finlandiya, toplam ihracatının yüzde 12'sini bu ülkeye gerçekleştirdi. İsveç ise 9,2 milyar dolar ve yüzde 11 pay ile Finlandiya'nın ikinci büyük ticaret ortağı oldu. ABD, Hollanda ve Çin, Finlandiya'nın ticaret yaptığı diğer önemli ülkeler arasında yer aldı. İthalatta da benzer bir tablo mevcut. Finlandiya en çok İsveç'ten ithalat gerçekleştirirken, bu rakam 12,1 milyar dolara ulaştı. Almanya ve Çin ise sırasıyla 12 milyar dolar ve 8,8 milyar dolar ile Finlandiya'nın en büyük ithalat ortakları arasında yer alıyor.
İki ülke arasındaki ticaretin son yıllarda hızla arttığını belirten DEİK Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez, '2014 yılında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 1,5 milyar dolar seviyesindeydi ancak salgın döneminde bu seviyelerin altında bir seyir izlendi. 2021 yılı ile birlikte Türkiye'nin Finlandiya'ya yaptığı demir-çelik ve makine ihracatında büyük bir artış yaşandı. İhracatımız önce 500 milyon dolara, ardından 2022'de 700 milyon dolara yükseldi. Ancak ithalat da aynı hızla arttı ve 1,4 milyar dolara ulaştı' dedi.
2023 yılında ise ticaret hacminde durgunluk yaşandığını ifade eden Dönmez, 'İhracatımız 660 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 12 artarak 1,6 milyar dolara yükseldi. Sonuç olarak dış ticaret açığımız 900 milyon dolara çıktı' dedi. Dönmez, yılın geri kalanında dış ticaret hacminin 2 milyar dolara yakın seviye de kalacağını öngördüklerini belirtti. Türkiye'nin Finlandiya ile ticaretinde öne çıkan sektörlere dikkat çeken Dönmez, otomotiv, elektrik-elektronik cihazlar, demir-çelik ürünleri, mobilya ve eczacılık gibi sektörlerin gelecek vaat ettiğini belirtti. 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye'nin, inşaat yapımında kullanılan demir-çelikten eşyalar ve motor aksam ve parçaları ihracatında önemli bir ivme yakaladığını vurgulayan Dönmez, Finlandiya'dan ise en çok hurda, odun hamurları ve kâğıt hamuru imalatında kullanılan makinelerin ithal edildiğini ifade etti.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin, bu sektörlerdeki büyüme ile daha da güçleneceğini ifade eden Dönmez, ayrıca Finlandiya'nın Türkiye'deki yatırımlarının dikkat çekici seviyelere ulaştığını vurguladı. Dönmez, '2023 yılı sonunda Finlandiya'nın Türkiye'ye yaptığı stok yatırımlar 250 milyon dolara ulaştı. 134 Finlandiya firması, perakende ticaret, gayrimenkul ve otelcilik gibi sektörlerde faaliyet gösteriyor' şeklinde konuştu.
Finlandiya'nın ekonomik başarısı, yalnızca dış ticaret verileriyle sınırlı değil. Ülke, küresel rekabette eğitim ve inovasyon odaklı politikalarıyla öne çıkıyor. 5G teknolojisi, oyun sektörü, ileri mühendislik ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda sunduğu fırsatlar, Finlandiya'yı hem yatırımcılar hem de girişimciler için cazip bir pazar haline getiriyor. DEİK Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Dönmez de, Finlandiya'nın Ar-Ge ve yenilikçilik alanındaki liderliğinin Türk girişimciler için büyük fırsatlar sunduğunu ifade ederek, 'Slush gibi etkinliklerde Türk girişimciler Finlandiyalı yatırımcılarla buluşuyor ve işbirliği potansiyeli artıyor. 5G, oyun sektörü, yenilenebilir enerji ve ileri mühendislik gibi alanlarda ortak sinerjiler yaratılabilir' dedi.
Teknoloji ve inovasyon alanında uzun yıllardır lider konumunu sürdüren Finlandiya, Nokia gibi dev markalarla teknoloji dünyasında kendine sağlam bir yer edindi. Günümüzde Supercell gibi oyun sektörünün önde gelen start-up'larıyla da dikkat çekiyor. Ülkenin dijitalleşme ve yapay zeka alanındaki liderliği, girişimcilik ekosistemine yaptığı yatırımlarla da kendini gösteriyor. Özellikle Helsinki'de düzenlenen Slush gibi etkinlikler, Finlandiya'yı dünyanın önemli girişimcilik merkezlerinden biri haline getiriyor.
Daralmadan toparlanma sinyallerine
Son yıllarda dalgalı bir performans sergileyen Finlandiya ekonomisi, 2021'in üçüncü çeyreğinde yüzde 1,1 oranında güçlü bir büyüme kaydederken, 2022'nin ilk yarısında yavaşlamaya başladı. İlk çeyrekte ise yüzde 0,9 büyüme gözlenirken, ikinci çeyrekte bu oran yüzde 0,4'e geriledi. Ancak yılın ikinci yarısında ekonomik daralmalar başladı ve üçüncü ile dördüncü çeyreklerde yüzde 0,2'lik küçülmeler yaşandı. Bu olumsuz eğilim 2023'te derinleşerek devam etti. Yılın ilk çeyreğinde Finlandiya ekonomisi yüzde 1 oranında küçülürken, üçüncü çeyrekte bu daralma yüzde 1,2'ye kadar ulaştı. Ancak 2024'ün ilk iki çeyreğinde toparlanma sinyalleri belirmeye başladı ve her iki çeyrekte de yüzde 0,3 oranında büyüme kaydedildi. Ekonominin durgunluktan çıkma çabaları sürerken, küresel ekonomik belirsizlikler ve iç piyasadaki zayıflıkların etkisi hala hissediliyor.
2023 yılı itibarıyla Finlandiya'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYH) 300 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ancak, aynı yıl içinde ekonomi yüzde 1 oranında daralma yaşadı. Yüksek enflasyon ve artan faiz oranları, tüketim ve yatırımları olumsuz etkilerken, düşen dış talep de büyüme üzerindeki baskıyı artırdı. Kişi başına düşen GSYH ise yaklaşık 50 bin dolar seviyesinde seyrediyor. Ülkede refah düzeyi hâlâ yüksek olsa da son yıllarda görülen daralmalar bu göstergede bir durgunluğa işaret ediyor.
İşsizlik oranı da aynı 2023'te yüzde 7,2'ye yükseldi. Finlandiya'da yaşlanan nüfus ve azalan iş gücü arzı, iş gücü piyasasındaki daralmanın en önemli sebepleri arasında yer alıyor. 2024 yılında işsizlik oranının yüzde 7,4'e çıkması beklenirken, 2025'te ekonominin toparlanmasıyla birlikte bu oranın yüzde 7,2'ye düşeceği tahmin ediliyor.
Ticaret dengesi dalgalı
Finlandiya'nın son 20 yıldaki ticaret dengesi, ihracat ve ithalat arasındaki farklılıklarla dalgalı bir seyir izledi. 2003 yılında 52 milyar 509 milyon 303 bin dolar ihracat gerçekleştiren ülke, 2023 yılında bu rakamı 82 milyar 441 milyon 689 bin dolara çıkardı. Ancak aynı dönemde ithalat da önemli ölçüde artarak 2003 yılında 41 milyar 593 milyon 248 bin dolardan, 82 milyar 725 milyon 390 bin dolara ulaştı. Bu artış, Finlandiya'nın dış ticaret açığının da genişlemesine neden oldu. 2010 yılına kadar ticaret fazlası veren ülke, bu tarihten sonra dış ticaret açığı vermeye başladı. Özellikle 2022 yılında 11 milyar 146 milyon 213 bin dolar dış ticaret açığı veren Finlandiya, 2023'te bu açığı önemli ölçüde azaltarak 283 milyon 701 bin dolara çekti.
İhracatın lokomotifi 'makine sektörü'
Finlandiya'nın sanayiye dayalı ekonomisi, dış ticaret verileriyle kendini gösteriyor. Son 12 yıldır ticaret dengesinde ithalat fazlası veren Finlandiya'nın en önemli ihraç kalemleri arasında makineler, nükleer reaktörler, elektronik ekipmanlar ve orman ürünleri bulunuyor. Makine, nükleer reaktörler ve kazanlar, ülkenin en büyük ihracat kalemleri arasında yer alırken, bu sektörler toplam ihracatın yüzde 12'sini oluşturdu. Ayrıca mineral yakıtlar ve elektronik ekipmanlar da ihracatta öne çıkan diğer kalemler oldu. Özellikle kağıt ve ahşap ürünleri gibi orman endüstrisine dayalı ürünler, Finlandiya'nın doğal kaynaklarını etkin bir şekilde değerlendirdiğini gösteriyor.
İthalatta enerji ürünleri öne çıkıyor
2022 yılı ithalat verilerine göre ise Finlandiya, en fazla mineral yakıtlar, yağlar ve damıtma ürünleri ithal etti. 19,3 milyar dolarlık ithalatla enerji ürünleri, toplam ithalatın yüzde 20'sini oluşturdu. Ayrıca ülkenin teknoloji ve sanayi ihtiyaçlarını karşılamak için makineler ve elektronik ekipmanlar da ithalat kalemleri arasında önemli bir yer tutuyor. Makineler ve nükleer reaktörlerde 11,4 milyar dolarlık ithalat yapılırken, elektrikli ve elektronik ekipmanlar kaleminde 9,6 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Finlandiya'nın sanayisini besleyen demir, çelik, plastik ve optik cihazlar gibi ürünler de ithalat listesinde öne çıkıyor. Bu durum, Finlandiya'nın sanayiye dayalı ithalatında çeşitliliği koruduğunu gösteriyor.
Almanya ve İsveç ticaret ortakları arasında zirvede
Finlandiya'nın ticaret ortakları arasında Almanya ve İsveç başı çekiyor. Almanya'ya 9,9 milyar dolar değerinde mal ihraç eden Finlandiya, toplam ihracatının yüzde 12'sini bu ülkeye gerçekleştirdi. İsveç ise 9,2 milyar dolar ve yüzde 11 pay ile Finlandiya'nın ikinci büyük ticaret ortağı oldu. ABD, Hollanda ve Çin, Finlandiya'nın ticaret yaptığı diğer önemli ülkeler arasında yer aldı. İthalatta da benzer bir tablo mevcut. Finlandiya en çok İsveç'ten ithalat gerçekleştirirken, bu rakam 12,1 milyar dolara ulaştı. Almanya ve Çin ise sırasıyla 12 milyar dolar ve 8,8 milyar dolar ile Finlandiya'nın en büyük ithalat ortakları arasında yer alıyor.
Türkiye ile ticaret dengesi Finlandiya lehine
İki ülke arasındaki ticaretin son yıllarda hızla arttığını belirten DEİK Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez, '2014 yılında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 1,5 milyar dolar seviyesindeydi ancak salgın döneminde bu seviyelerin altında bir seyir izlendi. 2021 yılı ile birlikte Türkiye'nin Finlandiya'ya yaptığı demir-çelik ve makine ihracatında büyük bir artış yaşandı. İhracatımız önce 500 milyon dolara, ardından 2022'de 700 milyon dolara yükseldi. Ancak ithalat da aynı hızla arttı ve 1,4 milyar dolara ulaştı' dedi.
2023 yılında ise ticaret hacminde durgunluk yaşandığını ifade eden Dönmez, 'İhracatımız 660 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 12 artarak 1,6 milyar dolara yükseldi. Sonuç olarak dış ticaret açığımız 900 milyon dolara çıktı' dedi. Dönmez, yılın geri kalanında dış ticaret hacminin 2 milyar dolara yakın seviye de kalacağını öngördüklerini belirtti. Türkiye'nin Finlandiya ile ticaretinde öne çıkan sektörlere dikkat çeken Dönmez, otomotiv, elektrik-elektronik cihazlar, demir-çelik ürünleri, mobilya ve eczacılık gibi sektörlerin gelecek vaat ettiğini belirtti. 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye'nin, inşaat yapımında kullanılan demir-çelikten eşyalar ve motor aksam ve parçaları ihracatında önemli bir ivme yakaladığını vurgulayan Dönmez, Finlandiya'dan ise en çok hurda, odun hamurları ve kâğıt hamuru imalatında kullanılan makinelerin ithal edildiğini ifade etti.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin, bu sektörlerdeki büyüme ile daha da güçleneceğini ifade eden Dönmez, ayrıca Finlandiya'nın Türkiye'deki yatırımlarının dikkat çekici seviyelere ulaştığını vurguladı. Dönmez, '2023 yılı sonunda Finlandiya'nın Türkiye'ye yaptığı stok yatırımlar 250 milyon dolara ulaştı. 134 Finlandiya firması, perakende ticaret, gayrimenkul ve otelcilik gibi sektörlerde faaliyet gösteriyor' şeklinde konuştu.
Küresel rekabette güçlü bir oyuncu
Finlandiya'nın ekonomik başarısı, yalnızca dış ticaret verileriyle sınırlı değil. Ülke, küresel rekabette eğitim ve inovasyon odaklı politikalarıyla öne çıkıyor. 5G teknolojisi, oyun sektörü, ileri mühendislik ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda sunduğu fırsatlar, Finlandiya'yı hem yatırımcılar hem de girişimciler için cazip bir pazar haline getiriyor. DEİK Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Dönmez de, Finlandiya'nın Ar-Ge ve yenilikçilik alanındaki liderliğinin Türk girişimciler için büyük fırsatlar sunduğunu ifade ederek, 'Slush gibi etkinliklerde Türk girişimciler Finlandiyalı yatırımcılarla buluşuyor ve işbirliği potansiyeli artıyor. 5G, oyun sektörü, yenilenebilir enerji ve ileri mühendislik gibi alanlarda ortak sinerjiler yaratılabilir' dedi.